Głównym celem MCTiPZ jest udzielanie świadczeń zdrowotnych służących zachowaniu, ratowaniu, przywracaniu lub poprawie zdrowia oraz inne działania, które wynikają z procesu leczenia lub przepisów odrębnych regulujących zasady ich wykonywania.
Działania te skierowane są do osób z zaburzeniami psychicznymi i zaburzeniami zachowania, spowodowanymi używaniem substancji psychoaktywnych, szczególnie alkoholu, oraz do ich rodzin. Realizowane są poprzez:
1. zmniejszanie u chorych szkód zdrowotnych będących wynikiem używania środków psychoaktywnych, ze szczególnym uwzględnieniem uzależnienia od alkoholu oraz innych problemów alkoholowych.
2. przeciwdziałanie zachowaniom ryzykownym i szkodliwym, szczególnie dzieci i młodzieży, związanym z zagrożeniem powstania uzależnienia.
3. badania problemów związanych z uzależnieniami, monitorowanie stanu tych problemów.